Ý NGHĨA NGÀY LỄ VÍA ĐỨC HỘ PHÁP, MÙNG 10 THÁNG TƯ ÂM LỊCH
Cái gì đã làm nên một Phạm Hộ Pháp trong lịch sử Đạo Cao Đài để ngày nay mấy triệu tín đồ phải làm lễ Vía hàng năm vào ngày mùng 10 tháng 4 âm lịch?
Hẳn không phải là vì giờ đó, ngày đó, tháng đó, năm đó có một con người mang tên Phạm Công Tắc đã tắt thở, cũng không là vì áo mão, khôi giáp mà Ngài đã mặc hằng ngày, không phải vì tàng lọng nghênh ngang, tiếng nhạc trổi rền vang theo từng bước đi vào Chánh Điện, cũng không phải vì chiếc xe đưa đón có kẻ hầu người hạ, cũng không vì cây cờ Thiên Nhãn cắm trên xe, lại càng không phải vì những lời tuyên bố tự phong cho mình có một tư cách siêu phàm.
Chính tư tưởng, lời nói, đức hạnh, hành động, khí phách của Ngài phô diễn ra trong suốt cuộc đời và sau khi chết đã làm nên một Hộ Pháp của Tam Kỳ Phổ Độ.
Làm lễ vía Đức Hộ Pháp là làm sống lại tinh thần của con người ấy, nói cách khác là phải thực hiện lời giáo huấn của Ngài, phải thể hiện tư tưởng của Ngài bằng hành động, phải làm cho khí phách anh linh của Ngài bao trùm lên vạn vật.
Chúng ta không thương vay khóc mướn, không suy tôn cá nhân làm thần tượng, chúng ta không lợi dụng danh thể, uy tín Ngài để tạo cho mình một chút ảo giác về điều vinh hạnh, hay để tỏ cho mọi người thấy rằng chúng ta cũng biết thương yêu, kính mến một con người đã dám hi sinh trọn cả cuộc đời cho đại nghiệp nầy.
Trong đại nghiệp ấy Ngài không còn có của riêng nữa. Ngài viết sách dạy Đạo không giữ bản quyền vì một Hộ Pháp không có quyền tư hữu.
Ngài là bạn thân của kim thạch, cát bụi, của cây cỏ lá hoa, của côn trùng điểu thú, của người ăn cướp, của kẻ thiện nhân, của Nhựt, Nguyệt Tinh Quang, của Thần Thánh, Tiên Phật.
Ngài là bạn của Bát hồn, của Vạn Linh. Cái sống của Ngài bàng bạc khắp đó đây , không chút cách biệt nào giữa Đạo và Đời.
Ngài đã đắm mình trong bể tục, Ngài đã bò lết trong vũng hôi tanh để giành giựt từng đứa con ưu ái của Đức Chí Tôn với quỷ quyền.
Ngài không ngự trên đài cao chót vót của tháp ngà tư tưởng mà trái lại Ngài khóc tiếng khóc của nhơn sanh, Ngài cười, nụ cười của nhơn sanh, Ngài ăn miếng cơm của nhơn sanh, Ngài sống với nhơn sanh và cũng chết vì nhơn sanh.
Cuộc đời của một Phạm Hộ Pháp là như thế, không còn có cái gì riêng tư nào nữa để lại mặt thế nầy sau ngày mùng 10 tháng 4 năm Kỷ Hợi. Cây bút Ngài viết, cây đàn Ngài đánh, chiếc xe hơi cuối cùng Ngài đi, tất cả những kỷ vật ấy không còn là của riêng Ngài nữa, nó đã trở thành bảo vật của lịch sử một tôn giáo. Cũng không còn có những trường phái, tông đồ nào gọi là tư riêng của Hộ Pháp.
Giờ đây làm lễ kỷ niệm Ngài, không phải để triển lãm những thành tích của một con người đang ngự trên mây xanh và chỉ được mời xuống thế, khi cần hợp thức hóa vài công việc bắt buộc phải có danh hiệu Ngài. Nếu như tâm trí chúng ta không thực sự cảm thông được với cái sống của Ngài thì dù có muôn câu ngàn chữ, nắn nót thanh bai thế nào đi nữa, đó chỉ là cái thuật của chính trị.
Với cái thuật không hồn ấy, Hộ Pháp trở nên vai tró đáng thương trong nhân thế, vì Ngài chỉ còn là một danh hiệu nhìn qua lăng kính của thứ lợi quyền nào đó, kể cả lợi quyền về tâm lý. Ngài sẽ trở nên vô hiệu bởi những lợi dụng uy danh Ngài qua nét vạy tà nơi cõi tục. Và cái sanh khí anh linh của Ngài chỉ còn có thể ngự ở cung trời xa thẳm. Với cái thuật không hồn ấy, khói nhang nghi ngút không đưa đón được Ngài, lễ nhạc rền vang không cầu khẩn được Ngài mà phải chính yếu tố tâm thành mới tạo được nguồn linh cảm. Sự chơn thật là khởi đầu mọi việc trên đường Đạo.
Làm lễ vía Đức Hộ Pháp là làm sống lại tinh thần của Hộ Pháp, còn như tâm chúng ta không hòa hợp được với Ngài mà chính trị lại đòi hỏi làm ra vẻ thì ngày lễ vía không trọn vẹn, và trước mắt nhơn sanh chỉ có hình của Hộ Pháp với chút khói hương đượm vẻ thần quyền.
Trường đời vốn lấy giả thay chơn, nơi cửa Đạo lấy chơn thay giả, lễ Vía Đức Hộ Pháp cũng là dịp để chúng ta suy gẫm và hành động đúng nghĩa sao cho xứng đáng là môn đệ của Đấng Cao Đài.
Cầu xin Đức Ngài phù hộ tất cả chúng ta luôn sáng suốt và vững bước trên con đường Chánh giáo.
Nam Mô Tam Châu Bát Bộ Hộ Pháp Thiên Tôn.
Nam Mô Cao Đài Tiên Ông Đại Bồ Tát Ma Tát.
Hiền Tài NGUYỄN LONG THÀNH